TIỀN KHÔN TIỀN DẠI Ở TAY NGƯỜI DÙNG

Link tham khảogiá và mua sách tại đây

Lời giới thiệu

Mùa thu 2008 chính là năm đánh dấu vụ phá sản lịch sử của tập đoàn ngân hàng đầu tư khổng lồ của Mĩ - Lehman Brothers. Truyền thông gọi đây là "Cú sốc Lehman", thỉnh thoảng người ta nhắc đến Lehman Brothers cứ như thế vụ phá sản này đã trở thành nguyên nhân của cuộc khủng hoảng tài chính thế giới, làm nên bối cảnh kinh tế ảm đạm ngày nay.

Thế nhưng, một ngân hàng phá sản chắc chắn không thể là nguyên nhân của suy thoái kinh tế hay khủng hoảng tiền tệ quy mô toàn thế giới được. Nó chỉ là một “nguyên nhân tiêu biểu" trong số nhiều nguyên nhân, khiến cuộc khủng hoảng tài chính thế giới bùng phát.

Ngành công nghiệp tài chính đương thời đã phát triển cao độ và ở đó có những "cơ cấu" phức tạp mà một người bình thường khó có thể hiểu được: chứng khoán hóa, giao dịch quyền chọn, CDS, CDO, đòn bẩy vốn...

Thực tế, thoạt nhìn thì có vẻ có quá nhiều "cơ cấu" phức tạp, nhưng nếu chúng ta tìm hiểu chi tiết, ta sẽ thấy mỗi "cơ cấu" này gồm những "tập hợp của những giao dịch hết sức bình thường và đơn giản.

Tuy nhiên, trên thực tế, những “tập hợp này mới là cốt lõi của vấn đề. Bởi vì nguyên nhân gây ra khủng hoảng tài chính thế giới lại chính là những "tập hợp".

Sau đây, tôi xin kể một câu chuyện về một nhà đầu tư nổi tiếng. Khi nhận được lời mời góp vốn từ một ngân hàng, ông đã nói rằng: "Vì nhận được lời mời đầu tư nên tôi đã khảo sát chứng khoán của quý ngân hàng. Sau khi nghiên cứu, tôi thấy có quá ít thông tin cần thiết có thể hứa hẹn lợi nhuận khi đầu tư vào chứng khoán của quý ngân hàng, lại còn phải tham khảo quá nhiều thông tin khác liên quan, mà việc này là quá sức đối với tôi. Vì vậy tôi quyết định không đầu tư."

Yếu tố giúp nhà đầu tư nổi tiếng này gặt hái được vô số thành công trong nhiều năm qua chính là phương châm “Không đầu tư vào những thứ ta không hiểu rõ (Dù cho cuối cùng phải bỏ lỡ một cơ hội lớn)".

Ông ấy chỉ đơn giản là không đầu tư vào “những cổ phiếu không thể điều tra" của ngân hàng mà thôi. Nếu như đa số các nhà đầu tư đều có chung suy nghĩ với ông, tôi nghĩ có lẽ cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới sẽ chẳng bao giờ xảy ra.

Nhưng thực tế thì rất nhiều nhà đầu tư hay ngân hàng đầu tư đều khá "lười biếng" trong việc xem xét kỹ lưỡng những cổ phiếu chứa rủi ro của mình. Chỉ dựa vào những phát biểu của các đơn vị định giá (thực chất chỉ là những công ty tư nhân), mà những hoạt động đầu tư được diễn ra dễ dàng trên khắp thế giới. Từ đó sinh ra một suy nghĩ hời hợt như sau: "Vì nó được định giá cao nên đầu tư vào nó chắc sẽ ổn thôi" giúp cho những "cổ phiếu ảo" được xuất hiện trên thị trường. Đây mới chính là nguyên nhân khiến cho rủi ro bùng phát và khủng hoàng tài chính thế giới xảy ra vào năm 2007.

Trên thế giới ngày nay, chứng khoán được đánh giá cao từ các đơn vị định giá đang bị rơi vào tình trạng “thật giả lẫn lộn" với các loại “chứng khoán ảo". Nhưng khi đứng từ quan điểm đầu tư đa dạng hóa, nếu chỉ một trong số các loại hình đầu tư có vấn đề, nhưng số còn lại không sao thì tình hình vẫn được coi là ổn.

Nhưng nếu nhìn vào mấu chốt, thì yếu tố đảm bảo cho sự an toàn của những sản phẩm chứng khoán hóa, chính là thị trường nhà đất ở Mĩ.

Nếu giá nhà đất tăng liên tục thì đương nhiên chỉ số tín dụng của các tổ chức tài chính cũng tăng theo. Còn thực tế là "bong bóng nhà đất" vỡ, giá nhà đất giảm mạnh, làm nhiều người (kể cả những người có thu nhập bình thường hoặc vay thứ cấp để mua nhà) không thể trả khoản vay, từ đó tạo nên khủng hoảng tài chính thế giới.

Ban đầu, điều giúp giá nhà đất tăng vọt chính là nhu cầu mua nhà ở của những người dù không thể trả nợ nhưng vẫn cứ vay thế chấp để mua nhà, do điều kiện vay dễ dàng và lãi suất thấp. Và một khi vòng luẩn quẩn này đột nhiên dừng lại, nó sẽ khiến các tổ chức tài chính sụp đổ.

Bản chất của những khoản vay thế chấp dễ dàng đã khơi nguồn cho nhu cầu nhà đất chính là "Chỉ cần phải trả phần lãi trong vài năm đầu là được" hay “Trong những năm đầu chỉ cần trả phần gốc, không cần trả lãi". Vì thế, kể cả những người không có khả năng trả nợ, họ vẫn được đảm bảo với một hợp đồng rằng sẽ không có vấn đề gì xảy ra trong một vài năm đầu.

Nhưng khi những năm đầu này trôi qua, các khoản nợ mà họ không thể trả bắt đầu đeo bám và việc “khất nợ" hoặc "xù nợ" đã diễn ra vào năm 2007.

Nếu bạn đã đọc đến đây, chắc bạn đã biết "thủ phạm" gây ra khủng hoảng tài chính thế giới là gì rồi phải không?

Là do các đơn vị định giá ư?

Hay là những ngân hàng đầu tư làm chứng khoán có rủi ro trôi nổi trên thị trường?

Hay chính là do những nhà đầu tư đã không xem xét kỹ trước khi đầu tư vào chứng khoán có rủi ro cao?

Hay là do các ngân hàng cho vay mua nhà thế chấp đã lừa những người ngốc nghếch không hiểu biết về kinh tế?

Hay là do sự phát triển quá mức của ngành công nghiệp tài chính?

Tôi nghĩ tất cả những điều trên đều là một trong số các nguyên nhân.

Nhưng thay vì hỏi thủ phạm là ai, nếu chúng ta nhìn từ quan điểm “vì sao lại trở thành thủ phạm" thì câu trả lời sẽ trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.

Nguyên nhân chính là những nhà đầu tư (nghi phạm) không bao giờ nghĩ rằng "Mình sẽ tự bảo vệ khoản đầu tư quan trọng của mình"

Tự bảo vệ khoản đầu tư của mình có nghĩa là "nắm được những kiến thức về đồng tiền và biết tiêu tiền đúng cách.

Cuốn sách này sẽ giải thích những hiện tương kinh tế nằm ngay trong các tình huống của cuộc sống thường ngày. Tuy nhiên, không phải cứ hiểu rõ từng ý nghĩa kinh tế trong từng trường hợp ấy là đột nhiên độc giả sẽ đạt được thành công hay có thể kiếm được nhiều tiền.

Thế nhưng, hiểu được cách vận hành của những hoạt động kinh tế nói trên sẽ giúp ích và tác động rất nhiều đến chúng ta. Dù cho không bị mê hoặc bởi các khoản cho vay mua nhà thế chấp như ví dụ trên, thì xung quanh chúng ta vẫn còn rất nhiều thứ khác, như những hợp đồng điện thoại di động thoạt nhìn cứ tưởng sẽ phải trả ít tiền hơn, những thể tích điểm mang lại cảm giác tiết kiệm, những hợp đồng bảo hiểm trông có vẻ toàn là lợi ích, những slogan bán hàng mà nghe qua thì có vẻ khách hàng là người được lời..

Càng tìm hiểu về những “cơ cấu" này, bạn sẽ càng nhận ra rằng bạn thực ra không hề được lời như bạn nghĩ.

Những hoạt động kinh tế hằng ngày của con người được tích lũy dần dần theo năm tháng đã làm nên các giá trị kinh tế.

Thông qua cuốn sách, những cơ cấu kinh tế, tài chính, hoạt động của thị trường chứng khoán... thoạt nhìn có vẻ phức tạp, sẽ được giải thích một cách đơn giản, giúp bạn đọc nằm rõ những kiến thức kinh tế cơ bản.

Mặc dù những kiến thức về kinh tế và tiền bạc không được dạy trong các giờ học chính khóa, nhưng hy vọng rằng cuốn sách này sẽ giúp hoàn thiện kiến thức nhập môn dành cho cả những người đã vô cùng am hiểu kinh tế học.

Hy vọng rằng cuốn sách này sẽ giúp bạn trang bị kiến thức để có thể tự bảo vệ mình trước những rủi ro về tài chính.